1. Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là gì?

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là tình trạng nhân nhầy đĩa đệm cột sống cổ thoát khỏi bao xơ, từ đó gây nên bệnh lý chèn ép các rễ thần kinh hoặc tủy sống cổ.

Trong cơ thể, “cầu nối” giữa đầu và xương sống chính là cột sống cổ. Bộ phận này được hình thành từ bảy đốt sống, được đánh số từ C1 – C7 và nối liền với nhau bằng đĩa đệm. Mặc dù thoát vị đĩa đệm cột sống cổ C5 C6 là phổ biến nhất, nhưng thực tế, bất kỳ vị trí đốt sống cổ nào cũng có thể chịu thương tổn.

2. Thoát vị đĩa đệm ở cổ do những nguyên nhân nào?

Có rất nhiều nguyên nhân khiến đĩa đệm bị thoát vị. Trong đó phổ biến là các nguyên nhân như:

2.1. Tuổi tác

Đĩa đệm sẽ dễ bị thoát vị hơn do hao mòn theo thời gian. Khi còn trẻ, đĩa đệm của chúng ta có rất nhiều nước. Nhưng khi chúng ta già đi, lượng nước trong đĩa đệm giảm dần khiến đĩa đệm kém linh hoạt hơn. Điều này nghĩa là khi bạn di chuyển hoặc vặn cổ, đĩa đệm có khả năng bị rách hoặc thoát vị.

2.2. Di truyền

Di truyền cũng là một trong những yếu tố khiến bạn đối mặt với nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm cổ. Cụ thể, nếu trong gia đình bạn có người bị thoát vị đĩa đệm cổ, bạn cũng có thể mắc bệnh.

2.3. Lối sống kém lành mạnh

Những thói quen kém lành mạnh như sử dụng thuốc lá, lười tập thể dục thường xuyên và dinh dưỡng không đầy đủ sẽ góp phần làm cho sức khỏe đĩa đệm dần kém đi. Vì thế, bạn cần tránh xa hoặc thay đổi những thói quen này.

2.4. Tư thế sai

Tư thế sai kết hợp với vận động không chính xác có thể gây thêm áp lực cho cột sống cổ. Bên cạnh đó, những người lao động bốc vác hay thường xuyên phải chịu lực nặng lên cột sống cổ cũng là đối tượng dễ mắc phải các tình trạng về đĩa đệm.

3. Làm thế nào để nhận biết thoát vị đĩa đệm cột sống cổ?

Để xác định tình trạng đĩa đệm cổ bị thoát vị, bác sĩ sẽ xem xét các dấu hiệu:

3.1. Dấu hiệu lâm sàng

• Cơn đau bắt đầu tại từ 1 đến 2 đốt sống cổ, sau đó dần lan ra vùng bả vai, cánh tay và cả sau đầu, hốc mắt.
• Cảm giác tê ngứa từ cổ lan ra toàn thân rồi đến chân tay (đĩa đệm bị thoát vị chèn ép vào tủy sống) hoặc cảm giác tê ngứa ở vùng cánh tay, bàn và ngón tay (đĩa đệm bị thoát vị chèn ép vào dây thần kinh)
• Khó gập ngửa hoặc xoay đầu. Đồng thời việc đưa tay ra sau lưng, giơ tay lên cao hoặc đi bộ cũng không thoải mái như trước.
• Dấu hiệu khác: đau một bên lồng ngực, táo bón, khó tiểu, khó thở…

• 3.2. Cận lâm sàng

  Các dấu hiệu này chỉ có thể nhận thấy khi chụp MRI như:

  • Đĩa đệm thoát vị ra trước hoặc sau.
  • Phát hiện khối nhân nhầy không ở vị trí bình thường.
  • Cấu trúc cột sống, thân đốt sống bị thay đổi, chiều cao đốt sống giảm.
  • Rễ dây thần kinh hoặc tủy sống có dấu hiệu bị chèn ép.

  3.3. Dấu hiệu tăng theo cấp độ

  Cấp độ 1: Khi mới bắt đầu, người bệnh sẽ có cảm giác cổ hơi bị cứng, khó xoay và hơi đau mỗi lần cúi hoặc ngửa đầu. Thế nhưng, cơn đau sẽ xuất hiện và lan dần xuống vai, đau hơn khi làm việc nặng, mức độ tăng dần từng ngày.

  Cấp độ 2: Cơn đau kéo dài từ gáy ra sau đầu và tai. Khi vận động liên quan đến cổ, thậm chí chỉ xoay nhẹ cổ cũng có thể bị vướng và đau, thậm chí bị vẹo cổ.

  Cấp độ 3: Nhức ở vùng chẩm, vùng trán, gáy và lan xuống bả vai. Ngoài ra, người bệnh còn có thể bị đau, tê bì một bên hoặc cả hai bên cánh tay. Đôi khi có thể xuất hiện triệu chứng nấc cụt, ngáp chảy nước mắt và chóng mặt khi hoạt động.

• 4. Bệnh thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ có nguy hiểm không?

  Ngày nay, tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ không còn là vấn đề xa lạ với mọi người. Do đó, không ít người bệnh mang tâm lý chủ quan, dẫn đến việc điều trị chậm trễ. Điều này có nguy cơ gây phát sinh hàng loạt biến chứng nghiêm trọng. Các biến chứng thoát vị đĩa đệm cổ thường gặp bao gồm:

  4.1. Thiếu máu não

  Đôi khi, hệ động mạch đốt sống cũng sẽ chịu tác động tiêu cực từ tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. Đĩa đệm bị thoát vị có thể làm cho tuần hoàn máu lên não bị cản trở, dẫn đến tình trạng thiếu máu não.

• 4.2. Hẹp ống sống cổ

  Người bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ còn có nguy cơ đối mặt với chứng hẹp ống sống cổ. Cơ thể sẽ cảnh báo tình trạng này bằng những dấu hiệu như đau mỏi vùng vai gáy, tê yếu tay chân…

• Theo bác sĩ, cơn đau có xu hướng thuyên giảm khi bạn phân tán bớt áp lực ở vùng cổ – vai khi nằm hoặc thả lỏng cơ thể. Ngược lại, cường độ đau sẽ dữ dội hơn khi bạn duy trì tư thế thẳng lưng trong thời gian dài.
  

  4.3. Hội chứng chèn ép tủy

  Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ là một trong các nguyên nhân phổ biến của hội chứng chèn ép tủy. Nếu không sớm được điều trị, bạn có nguy cơ tàn tật vĩnh vĩnh viễn hoặc thậm chí là tử vong.

  4.4. Liệt vĩnh viễn

  Nếu tình trạng đĩa đệm đè lên tủy sống cổ tiếp tục kéo dài, các biểu hiện như đau nhức, tê ngứa tứ chi hay suy yếu cơ không những không biến mất mà còn có thể trở nặng, từ đó dẫn đến liệt vĩnh viễn.

  5. Biện pháp điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

  5.1. Thuốc giảm đau

  Nhóm thuốc kháng viêm không chứa steroid (NSAID) như naproxen, ibuprofen… hay thuốc ức chế men COX-2 thường được bác sĩ chỉ định với mục đích giúp người bệnh xoa dịu cơn đau khó tả ở cổ, vai gáy, đầu…

• 5.2. Phẫu thuật

  Nếu bệnh tiến triển nghiêm trọng, bạn có thể cần dùng đến phương án phẫu thuật để chấm dứt tình trạng trên. Đặc biệt, cách chữa trị thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ này thường áp dụng đối với trường hợp triệu chứng đau nhức kéo dài từ 6 – 12 tuần.

  Tuy nhiên, theo thống kê, chỉ 5% trường hợp người bệnh thực sự cần đến phẫu thuật

• 5.3. Cách chữa bệnh thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ không dùng thuốc và không phẫu thuật

  Thực tế, kể cả khi phẫu thuật, tình trạng đĩa đệm bị thoát vị vẫn không thể đảm bảo được chữa lành hoàn toàn. Bên cạnh đó, bạn còn có nguy cơ phải đối mặt với những biến chứng sau ca mổ, điển hình như nhiễm trùng, tổn thương thần kinh, tê yếu cơ vùng cột sống,…

  Mặt khác, uống thuốc giảm đau chỉ mang lại tác dụng xoa dịu tạm thời. Việc sử dụng thuốc liên tục trong thời gian dài còn vô tình tác động đến sức khỏe của hàng loạt cơ quan nội tạng quan trọng, chẳng hạn như gan, thận, dạ dày.

• Ở các nước châu Âu và Hoa Kỳ, trị liệu thần kinh cột sống được xem là cách chữa thoát vị đĩa đệm cột sống cổ tối ưu. Nhiều nhà nghiên cứu còn đánh giá cách chữa trị trên như một phương pháp trị liệu chuyên sâu và hữu hiệu.

  Sau liệu trình điều trị, hơn 80% trường hợp người bệnh nhận thấy chất lượng cuộc sống của họ cải thiện rõ rệt.

  Để tiến hành biện pháp này, các bác sĩ với chuyên môn cao sẽ dùng tay tác động một lực vừa phải để điều chỉnh lại cấu trúc sai lệch của khớp xương và đĩa đệm, từ đó giảm tình trạng chèn ép ở dây thần kinh. Đồng thời, chỉnh nắn cột sống còn có tác dụng tái thiết lập sự cân bằng và kích hoạt khả năng tự phục hồi của cơ thể.