Viêm khớp là tình trạng viêm một hoặc nhiều khớp của bạn đi kèm với những triệu chứng thường gặp như đau, sưng và cứng khớp, bệnh thường nặng hơn theo tuổi tác, trong đó phổ biến nhất là viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp.
Viêm khớp là gì?
Viêm khớp là tình trạng một hoặc nhiều khớp xương bị kích ứng gây viêm. Có hơn 100 loại viêm khớp với những nguyên nhân và phương pháp điều trị khác nhau, trong đó 2 dạng phổ biến nhất là viêm xương khớp (OA-Osteoarthritis) và viêm khớp dạng thấp (RA-Rheumatoid Arthritis).
Triệu chứng và dấu hiệu của mỗi loại viêm khớp có thể giống hoặc không giống nhau tùy vào mức độ nặng-nhẹ và từng giai đoạn của bệnh lý nhưng thường gặp nhất ở người lớn tuổi (trên 65 tuổi) và tỷ lệ mắc bệnh viêm khớp ở phụ nữ cao hơn nam giới.
Tuy nhiên, những năm gần đây, viêm khớp ở người trẻ tuổi đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt là viêm khớp dạng thấp… Theo Dữ liệu toàn cầu về điều trị viêm khớp dạng thấp, có đến 8/100.000 người trong độ tuổi từ 18 đến 34 bị viêm khớp dạng thấp.
Phân loại bệnh viêm khớp
Mặc dù có đến 100 loại viêm khớp khác nhau, thế nhưng mức độ phổ biến chỉ bao gồm những bệnh lý dưới đây:
1. Viêm xương khớp
Là hậu quả của quá trình thoái hóa sụn và xương dưới sụn khiến – Viêm xương khớp không chỉ gây đau nhức mà còn tiềm ẩn nguy cơ tàn tật vĩnh viễn nếu không được chữa trị kịp thời.
2. Viêm khớp dạng thấp
Cùng với Lupus, thấp khớp cấp… viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý về khớp liên quan đến hệ miễn dịch của cơ thể, là bệnh mãn tính và có thể làm suy giảm chức năng của các cơ quan bộ phận khác như mắt, phổi, tim, mạch máu…
3. Viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp là hiện tượng một số xương nhỏ trong cột sống của chúng ta bị dính chồng lên nhau (hợp nhất thành một). Tình trạng này khiến cột sống kém linh hoạt và có thể dẫn đến tư thế gập người về phía trước do cột sống bị rút ngắn lại.
4. Gout
Thuộc nhóm bệnh khớp do rối loạn chuyển hóa gây ra, gout có thể xảy đến bất cứ ai. Đặc trưng của bệnh viêm khớp này là các cơn đau đột ngột, dữ dội kèm sưng đỏ và nóng ở khớp.
5. Viêm khớp tự phát thiếu niên
Gọi là viêm khớp tự phát thiếu niên là bởi bệnh xuất hiện phổ biến nhất ở trẻ em dưới 16 tuổi và thường không xác định được nguyên nhân chính xác. Bệnh lý này có thể hết trong vài tháng nhưng cũng có khi theo trẻ đến lúc trưởng thành, thậm chí suốt phần đời còn lại.
Viêm khớp tự phát thiếu niên không chỉ gây sưng đau khớp mà còn gây ra những biến chứng nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển hệ vận động của trẻ em. Vậy nên, chuyên gia JEX thế hệ mới lưu ý các bậc phụ huynh: Nếu nhận thấy xương khớp của con em mình có những biểu hiện khác thường, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm soát và phòng ngừa tổn thương xương khớp do viêm xương khớp tự phát gây ra nhé!
6. Viêm khớp vảy nến
Khi phát hiện các mảng da bị đỏ ửng lên và lởm chởm vảy màu trắng bạc kèm theo cảm giác đau nhức, cứng ở khớp có thể bạn đã bị viêm khớp vảy nến. Bệnh lý này khởi phát phần lớn ở những người đang bị vảy nến, nhưng một số trường hợp sẽ bị viêm khớp trước rồi mới phát sinh triệu chứng bệnh vảy nến.
7. Viêm khớp phản ứng
Nguyên nhân khiến bạn mắc bệnh viêm khớp phản ứng là do một bộ phận nào đó của cơ thể (thường là ruột, đường tiết niệu, bộ phận sinh dục) bị nhiễm trùng. Đây không phải là bệnh lý nguy hiểm và thường biến mất trong khoảng 12 tháng kể từ khi xuất hiện. Viêm khớp phản ứng gây đau và sưng ở khớp gối, khớp mắt cá chân và bàn chân.
8. Viêm khớp nhiễm khuẩn
Vi khuẩn, virus từ một bộ phận khác trên cơ thể hoặc từ vết thương sâu bên ngoài đi qua máu xâm nhập vào khớp gây viêm nhiễm được gọi là viêm khớp nhiễm khuẩn. Bệnh biến chuyển nhanh và mức độ phá hủy sụn, xương dưới sụn cao, thế nên chúng ta cần phải có giải pháp điều trị kịp thời để bảo vệ xương khớp.
9. Viêm khớp ngón tay cái
Viêm khớp ngón tay cái gây đau dữ dội và sưng làm giảm sức mạnh cũng như phạm vi chuyển động của ngón tay gây khó khăn cho việc thực hiện các động tác cơ bản hàng ngày. Bệnh xảy ra do quá trình lão hóa và nếu nghiêm trọng có thể phải phẫu thuật để điều chỉnh lại khớp ngón tay cái.
10. Viêm khớp háng
Viêm khớp háng là 1 vấn đề thường gặp ở rất nhiều người, gây ra tình trạng viêm sưng, đau nhức từ nhẹ tới nặng vùng khớp háng. Từ đó, gây ra các trở ngại trong quá trình chuyển động để thực hiện các động tác cơ bản.
Tất cả các bệnh khớp dù phổ biến hay không phổ biến, dù cấp tính hay mãn tính đều tác động tiêu cực đến hệ xương khớp và cản trở chức năng vận động của cơ thể. Do đó, các bạn cần phải đến ngay bệnh viện chuyên khoa xương khớp để thăm khám và điều trị nếu cảm thấy đầu gối, cổ tay, vai gáy, thắt lưng… đau nhức hoặc sưng tấy bất thường nhé!
Triệu chứng đặc trưng của bệnh viêm khớp
Tất cả những bệnh lý liên quan đến xương khớp đều có các dấu hiệu và triệu chứng đặc trưng rất dễ nhận biết đó là:
Đau sưng
Căng cứng
Đỏ, nóng
Khả năng chuyển động giảm sút
Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp
Triệu chứng có thể giống nhau nhưng nguyên nhân bệnh viêm khớp thì không? Mỗi loại bệnh sẽ liên quan đến các yếu tố gây bệnh khác nhau và chúng ta gần như không thể đoán trước hay kiểm soát được. Dưới đây là những nguyên nhân chính yếu dẫn đến các bệnh lý về cơ xương khớp mà bạn nên chú ý:
1. Chấn thương
Những người bị chấn thương trong khi chơi thể thao, làm việc hoặc tham gia giao thông đều có nguy cơ bị viêm khớp tại vị trí khớp xương bị tổn thương (dù vết thương đã được chữa lành).
2. Di truyền
Một số loại viêm khớp là do di truyền, thế nên bạn có thể dễ gặp phải nếu cha mẹ hoặc anh chị em của bạn bị bệnh lý này.
3. Nhiễm khuẩn
Vi khuẩn, vi trùng từ một bộ phận nào đó bị tổn thương trong cơ thể theo máu xâm nhập vào các khớp gây viêm nhiễm và sưng tấy.
4. Tuổi tác
Bệnh viêm khớp bao gồm cả viêm xương khớp, viêm khớp dạng thấp và gout có xu hướng gia tăng theo tuổi tác (tuổi càng lớn nguy cơ khớp bị viêm càng cao).
5. Giới tính
Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp cao hơn nam giới, còn nam giới có nguy cơ mắc bệnh gout cao hơn phụ nữ. Có nghĩa là tỷ lệ mắc các bệnh về khớp giữa các giới tính có sự chênh lệch nhất định.
6. Thừa cân-béo phì
Trọng lượng vượt ngưỡng (tức là chỉ số BMI quá 18.5 – 24.9) gây căng thẳng cho các khớp, đặc biệt là đầu gối, hông và cột sống bởi những bộ phận này có chức năng chống đỡ cơ thể. Tình trạng thừa cân-béo phì kéo dài sẽ khiến xương khớp bị đau nhức, thoái hóa và biến dạng.
7. Tính chất công việc
Những người làm công việc phải mang vác nặng, ngồi một chỗ và sử dụng máy tính liên tục làm việc nhiều giờ đồng hồ cũng là đối tượng dễ mắc các bệnh xương khớp.
8. Thói quen vận động và sinh hoạt
Lười vận động hay vận động quá sức đều không có lợi cho sức khỏe xương khớp. Bên cạnh đó, thói quen sử dụng đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ cùng thức uống có gas và rượu bia sẽ ngầm hủy hoại tế bào sụn và xương dưới sụn, bào mòn các khớp khiến bạn đau nhức, chấn thương khớp và suy giảm chức năng vận động.
9. Rối loạn hệ thống miễn dịch – Cơ chế bệnh sinh của viêm khớp
Dưới tác động của những yếu tố nguy cơ, chức năng của hệ thống miễn dịch bị rối loạn – tức cơ thể “nhận nhầm” màng hoạt dịch là tác nhân gây bệnh, làm khởi phát quá trình viêm. Điều này được lý giải là do một số protein trong cơ thể bị biến đổi cấu trúc trở thành “protein lạ” gần giống với cấu trúc màng hoạt dịch của khớp.
Lúc này, các tế bào của hệ thống miễn dịch sẽ gia tăng sản xuất các yếu tố tiền viêm như TNF-α, interleukin 1, interleukin 6, interferon gamma… và tự kháng thể để chống lại các cấu trúc protein lạ, cùng lúc tấn công luôn màng hoạt dịch của khớp (vì hệ miễn dịch nhận định cấu trúc màng hoạt dịch cũng là protein lạ), gây viêm màng hoạt dịch của khớp. Phản ứng viêm xảy ra khiến chất lượng dịch khớp bị giảm thiểu và sụn khớp, xương dưới sụn bị tổn thương.
Đây chính là cơ chế sinh bệnh của các bệnh viêm khớp tự miễn, tiêu biểu là viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp phản ứng… Vì vậy, việc tác động vào cơ chế bệnh sinh đóng vai trò quan trọng trong việc phòng và điều trị các bệnh lý viêm khớp nói riêng và bệnh xương khớp nói chung.
Khi nào người bệnh cần đến gặp bác sĩ
Khi mới khởi phát người mắc viêm khớp thường gặp phải những dấu hiệu cảnh báo như: Sưng, nóng, đỏ đau gây bất tiện trong vận động và sinh hoạt. Tuy nhiên người bệnh thường không để tâm và thường nghĩ bệnh sẽ tự khỏi sau một hai ngày.
Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc và cải thiện đúng cách, bệnh có thể tiến triển nặng gây ra rất nhiều ản hưởng tới khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Do đó người bệnh khi có những dấu hiệu thường gặp của viêm khớp nên thường xuyên thăm khám, theo dõi tình trạng bệnh và có phương pháp cải thiện và điều trị đúng cách.
Hãy liên hệ ngay phòng khám của chúng tôi để được tư vấn và điều trị sớm nhất!
